PIT-8C – co to jest, kto go wystawia i jak rozliczyć w zeznaniu rocznym? Praktyczny poradnik krok po kroku

Otrzymałeś PIT-8C i nie wiesz, co z nim zrobić? Ten formularz budzi wiele pytań: jaki podatek z PIT-8C trzeba zapłacić, w jakim zeznaniu rocznym go rozliczyć, do kiedy złożyć deklarację i czy w ogóle zawsze trzeba się z niego rozliczać. W tym artykule wyjaśniamy, kto wystawia PIT-8C, czego dotyczy, na jakim formularzu go rozliczyć oraz jakie terminy i stawki podatku mają tu zastosowanie. Dzięki temu łatwo przygotujesz swoje rozliczenie roczne i unikniesz błędów.

Czym jest PIT-8C?

PIT-8C to formularz podatkowy, który służy do wykazania przychodów z tzw. innych źródeł oraz dochodów kapitałowych, takich jak np. odpłatne zbycie papierów wartościowych, udziałów w spółkach czy innych instrumentów finansowych. Jest to informacja przygotowywana dla podatnika i urzędu skarbowego – nie jest to zeznanie roczne, ale dokument, który należy uwzględnić przy rozliczeniu rocznym.

Kogo dotyczy PIT-8C?
PIT-8C otrzymują osoby, które w danym roku uzyskały przychody, od których płatnik (np. bank, biuro maklerskie, spółka) nie pobrał zaliczek na podatek dochodowy. Najczęściej są to:

• inwestorzy sprzedający akcje, obligacje lub jednostki funduszy inwestycyjnych (odpłatne zbycie papierów wartościowych),
  
• osoby, które otrzymały nagrody, bony lub świadczenia zakwalifikowane jako przychody z innych źródeł,
  
• podatnicy, którzy ponieśli stratę na transakcjach kapitałowych – również w takim przypadku wystawiany jest PIT-8C.
  

PIT-8C – czego dotyczy?
Formularz ten wykazuje:

• przychody z kapitałów pieniężnych (np. sprzedaż akcji, udziałów) – są one rozliczane na formularzu PIT-38,
  
• przychody z innych źródeł (np. nagrody, świadczenia pieniężne) – rozliczane w formularzu PIT-37 lub PIT-36.
  

Czy trzeba się rozliczać z PIT-8C?
Tak. Otrzymanie formularza PIT-8C oznacza obowiązek uwzględnienia go w zeznaniu rocznym. Urząd Skarbowy ma kopię tego dokumentu, więc brak jego rozliczenia może skutkować wezwaniem do korekty lub nałożeniem sankcji.

Kto wystawia PIT-8C i do kiedy?

Kto sporządza PIT-8C?
Formularz PIT-8C sporządzają podmioty, które wypłaciły podatnikowi przychody, ale nie pobrały od nich zaliczki na podatek. Najczęściej są to:

• biura maklerskie (np. DM PKO BP, mBank, Alior Bank – PIT z biura maklerskiego),
  
• banki (np. w przypadku nagród rzeczowych, bonów lub innych świadczeń),
  
• spółki kapitałowe (np. przychody z odpłatnego zbycia udziałów),
  
• inne instytucje finansowe wypłacające przychody z tzw. innych źródeł.
  

Do kiedy wystawia się PIT-8C?
Zgodnie z przepisami, PIT-8C należy sporządzić i przekazać:

• podatnikowi – do końca lutego roku następującego po roku podatkowym,
  
• urządowi skarbowemu – w tym samym terminie, czyli do końca lutego.
  

Przykład: za przychody osiągnięte w 2024 roku PIT-8C powinien trafić do podatnika i urzędu do 28 lutego 2025 r.

Czy zawsze otrzymasz PIT-8C?
Nie zawsze. Jeśli od przychodów pobrano już zaliczkę na podatek (np. w przypadku odsetek bankowych), nie ma obowiązku wystawienia PIT-8C. Ten formularz dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy podatnik samodzielnie rozlicza podatek w zeznaniu rocznym.

W jakim zeznaniu rocznym rozliczyć PIT-8C i jak to zrobić?

To jedno z najczęściej zadawanych pytań: w jakim PIT rocznym rozliczyć PIT-8C? Odpowiedź zależy od tego, czego dotyczy otrzymana informacja:

• Część D formularza PIT-8C – dotyczy odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów, instrumentów finansowych.
  
  • Takie przychody rozlicza się w formularzu PIT-38.
    
  • Podatek wynosi 19% (tzw. podatek Belki).
    
  • W tym zeznaniu można również wykazać straty z lat ubiegłych, by obniżyć podatek.
    
• Część E formularza PIT-8C – dotyczy przychodów z innych źródeł, np. nagrody rzeczowe, bony, odszkodowania, umorzone pożyczki.
  
  • Takie przychody wykazuje się w PIT-36 lub PIT-37 (w zależności od źródła dochodu i innych przychodów podatnika).
    
  • Podatek naliczany jest według skali podatkowej 12% lub 32%.
    

Jak rozliczyć PIT-8C krok po kroku?

1. Sprawdź, jakiego rodzaju przychody wykazano w PIT-8C (część D – papiery wartościowe, część E – inne źródła).
   
2. Wybierz odpowiedni formularz:
   
   • PIT-38 – dla sprzedaży papierów wartościowych, udziałów itp.
     
   • PIT-37 lub PIT-36 – dla innych przychodów (np. nagród, umorzeń).
     
3. Przepisz dane z PIT-8C do właściwych rubryk w formularzu.
   
4. Oblicz należny podatek (19% dla papierów wartościowych lub według skali podatkowej).
   
5. Złóż zeznanie roczne do 30 kwietnia i zapłać podatek (jeśli wynika z rozliczenia).

Jaka stawka podatku dla PIT-8C? Ile procent podatku zapłacisz?

W przypadku PIT-8C nie ma jednej stawki podatku – wszystko zależy od rodzaju przychodów, jakie wykazano w formularzu:

1. Odpłatne zbycie papierów wartościowych (część D PIT-8C)

• Rozlicza się w PIT-38.
  
• Podatek wynosi 19% (tzw. podatek od zysków kapitałowych).
  
• Uwaga: nie ma kwoty wolnej od podatku.
  
• Jeśli osiągnąłeś stratę – możesz ją wykazać i rozliczać w kolejnych latach (do 5 lat, maksymalnie 50% straty rocznie).
  

2. Przychody z innych źródeł (część E PIT-8C)

• Rozlicza się w PIT-36 lub PIT-37.
  
• Podatek liczony jest według skali podatkowej:
  
  • 12% dla dochodów do 120 000 zł,
    
  • 32% dla nadwyżki powyżej 120 000 zł.
    
• Przykładowo: jeśli w PIT-8C wykazano 1000 zł nagród, dopłacisz 120 zł podatku.
  

3. Udziały, akcje, instrumenty finansowe – szczegóły
W przypadku sprzedaży udziałów lub akcji, przychód z PIT-8C jest łączony z innymi przychodami z kapitałów pieniężnych – wszystkie te dochody są objęte stałą stawką 19%.

Przykład:
Jeśli w 2024 r. zarobiłeś 10 000 zł na sprzedaży akcji, w PIT-8C zostanie to wykazane. W PIT-38 obliczasz podatek:
10 000 zł × 19% = 1 900 zł do zapłaty.

Jak rozliczyć PIT-8C krok po kroku?

Otrzymałeś PIT-8C i zastanawiasz się, jak go rozliczyć w zeznaniu rocznym? To prostsze, niż wygląda – wystarczy sprawdzić, jakiego rodzaju przychody wykazano, i uzupełnić odpowiedni formularz.

Krok 1. Sprawdź, czego dotyczy Twój PIT-8C

• Część D – przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów, instrumentów finansowych → rozlicz w PIT-38.
  
• Część E – przychody z innych źródeł (np. nagrody, umorzone pożyczki, odszkodowania) → rozlicz w PIT-37 lub PIT-36.
  

Krok 2. Zaloguj się do e-Urzędu Skarbowego

• Wejdź na podatki.gov.pl → Twój e-PIT.
  
• Możesz zalogować się przez profil zaufany, bankowość elektroniczną lub dane podatkowe.
  

Krok 3. Wybierz właściwe zeznanie roczne

• Dla przychodów z giełdy – PIT-38.
  
• Dla innych przychodów – PIT-37 (gdy masz dochody od płatnika) lub PIT-36 (gdy samodzielnie rozliczasz podatek).
  

Krok 4. Przepisz dane z PIT-8C

• PIT-38 – sekcja C “Dochody/straty z kapitałów pieniężnych”.
  
• PIT-37 / PIT-36 – sekcja “Inne źródła”.
  Wprowadź kwoty przychodów i kosztów wykazane na formularzu.
  

Krok 5. Sprawdź obliczony podatek

• 19% dla papierów wartościowych (PIT-38).
  
• 12% lub 32% według skali dla innych źródeł (PIT-37/36).
  

Krok 6. Wyślij e-PIT i zapłać podatek

• Termin: do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
  
• Jeśli masz podatek do zapłaty – dokonaj przelewu na mikrorachunek podatkowy.
  

Ważne: Nie musisz wysyłać samego PIT-8C do urzędu – to tylko informacja o przychodach, którą wykorzystujesz do wypełnienia zeznania.

Najczęstsze błędy przy rozliczaniu PIT-8C

Rozliczenie PIT-8C w zeznaniu rocznym nie jest trudne, ale wiele osób popełnia powtarzające się błędy, które mogą skutkować wezwaniem z urzędu skarbowego lub koniecznością korekty zeznania. Oto te najczęstsze:

1. Wybór niewłaściwego formularza
   
   • Dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (np. akcje, obligacje) należy rozliczyć w PIT-38, a nie w PIT-37.
     
   • Przychody z innych źródeł (część E PIT-8C) rozliczamy w PIT-37 lub PIT-36.
     
2. Nieprzepisanie kosztów uzyskania przychodu
   
   • W przypadku inwestycji maklerskich (część D) podatnik często przepisuje tylko przychód, zapominając o kosztach zakupu papierów wartościowych – to powoduje, że podatek wychodzi zbyt wysoki.
     
3. Brak rozliczenia straty
   
   • Jeśli w poprzednich latach poniosłeś stratę z inwestycji, możesz ją odliczyć w kolejnych zeznaniach (do 50% rocznie). Często podatnicy zapominają o tej możliwości.
     
4. Niewykazanie wszystkich przychodów
   
   • PIT-8C może dotyczyć także przychodów z nagród, umorzonych należności czy odsetek – trzeba je wykazać w odpowiednich pozycjach zeznania.
     
5. Spóźnienie z rozliczeniem
   
   • Termin na złożenie PIT-38, PIT-36 i PIT-37 to 30 kwietnia – po tym czasie naliczane są odsetki od zaległości podatkowej.
     
6. Brak zapłaty podatku
   
   • Samo złożenie deklaracji nie wystarcza – jeśli wyniknie kwota do zapłaty, należy ją uregulować na mikrorachunek podatkowy.
     

Jak tego uniknąć?

• Korzystaj z usługi Twój e-PIT na podatki.gov.pl, gdzie część danych z PIT-8C może być już automatycznie wprowadzona.
  
• Sprawdź dokładnie część D i E formularza PIT-8C – od nich zależy wybór właściwego PIT-u.
  
• Zachowaj potwierdzenie złożenia (UPO) i dowód zapłaty podatku.

Gdzie wpisać PIT-8C w zeznaniu rocznym?

Miejsce, w którym należy uwzględnić dochody z PIT-8C w zeznaniu rocznym, zależy od rodzaju przychodu wykazanego w tym formularzu:

1. Część D PIT-8C – odpłatne zbycie papierów wartościowych
   
   • Te przychody (np. ze sprzedaży akcji, obligacji, udziałów w spółkach) rozliczamy w formularzu PIT-38.
     
   • W zeznaniu rocznym wpisujemy je w odpowiednich pozycjach dotyczących przychodu, kosztów uzyskania przychodu oraz ewentualnej straty.
     
   • Stawka podatku od takich dochodów to 19% (nie 12% czy 32% jak w PIT-37).
     
2. Część E PIT-8C – przychody z innych źródeł
   
   • Te dochody (np. z umorzonych należności, nagród pieniężnych, świadczeń nienależnie otrzymanych) należy wykazać w PIT-37 lub PIT-36 – w sekcji „Inne źródła”.
     
   • W tym przypadku podatek jest rozliczany na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (12% lub 32%).
     
3. Jak znaleźć właściwe rubryki?
   
   • W PIT-38 – przychody i koszty wpisujemy w części C (pozycje od 19 do 34).
     
   • W PIT-37 – przychody z innych źródeł wpisujemy w części D (pozycje 74–75).
     
   • Jeśli korzystasz z usługi Twój e-PIT, dane z PIT-8C mogą być już automatycznie wprowadzone do deklaracji – warto je jednak dokładnie sprawdzić.
     

Ważne:

• Jeśli w jednym roku otrzymałeś kilka formularzy PIT-8C (np. z różnych biur maklerskich), musisz zsumować dane i ująć je w jednym zeznaniu.
  
• Nie rozliczamy PIT-8C osobno – służy on wyłącznie do wypełnienia właściwego zeznania rocznego.

Jak krok po kroku rozliczyć PIT-8C? (praktyczna checklista)

Aby poprawnie rozliczyć dochody wykazane na formularzu PIT-8C, wykonaj te kroki:

1. Sprawdź, z jakiej części PIT-8C pochodzą przychody
   
   • Część D – odpłatne zbycie papierów wartościowych → rozliczasz w PIT-38.
     
   • Część E – przychody z innych źródeł (np. umorzone należności, nagrody) → rozliczasz w PIT-37 lub PIT-36.
     
2. Wybierz właściwy formularz zeznania rocznego
   
   • PIT-38 – dla zysków z giełdy, udziałów i innych papierów wartościowych (stawka podatku 19%).
     
   • PIT-37/PIT-36 – dla innych przychodów opodatkowanych według skali (12% lub 32%).
     
3. Wpisz kwoty z PIT-8C do odpowiednich rubryk
   
   • W PIT-38: część C (pozycje 19–34).
     
   • W PIT-37: część D (pozycje 74–75).
     
4. Uwzględnij koszty uzyskania przychodów
   
   • Jeśli dotyczą zbycia papierów wartościowych, wpisz je w formularzu PIT-38 (obniżają podstawę opodatkowania).
     
5. Zsumuj dochody z wszystkich otrzymanych PIT-8C
   
   • Jeśli masz kilka formularzy (np. z różnych biur maklerskich), zsumuj je i wpisz jedną łączną kwotę.
     
6. Wypełnij i złóż zeznanie roczne
   
   • Termin złożenia: do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
     
   • Najłatwiej zrobić to przez Twój e-PIT, gdzie dane z PIT-8C mogą być już uzupełnione automatycznie.
     
7. Zapłać podatek (jeśli powstała nadwyżka)
   
   • Urząd skarbowy nie pobiera podatku w ciągu roku – dopiero przy rozliczeniu rocznym musisz go uregulować.